بازاریابی یا مارکتینگ چیست؟
به نظر فیلیپ کاتلر پدر بازاریابی مدرن، بازاریابی عبارت است از:
فعالیتی انسانی در جهت ارضای نیازها و خواسته ها از طریق فرایند مبادله
منشا و رکن اساسی نظام بازاریابی، نیاز و خواسته های انسان است. محصول زاییده نیاز بشر است، هر چیزی را که خدمتی ارائه دهد یا نیازی را برآورده سازد میتوان محصول قلمداد کرد که شامل افراد، مکان ها، سازمان ها، خدمات و عقاید است. به عبارت دیگر محصول عبارت است از چیزی که قادر به ارضای یک خواسته باشد. نیاز بیان کننده ی حالت محرومیت احساس شده در فرد است. محصولات به هر اندازه که خواسته های فرد را برآورده کنند، دارای ارزش هستند. خواسته در بازاریابی، شکل برآورده ساختن نیازهاست و تقاضا توانایی رفع خواسته است.
بازاریابی از زمانی آغاز میشود که فرد تصمیم می گیرد نیازها وخواسته هایش را از طریقی خاص که آن را “مبادله” می نامیم، ارضا کند. مبادله یکی از چهار انتخاب گوناگونی است که فرد برای ارضای نیازهای خود از آنها استفاده میکند.
- اولین انتخاب خود تولیدی است. انسان گرسنه، گرسنگی خود را از طریق شکار و . . . برطرف می کند. در این جا نه بازاری وجود دارد و نه بازاریابی.
- دومین انتخاب فرد استعانت از دیگران است. فرد گرسنه از فردی دیگر به عنوان کار خیر غذا طلب می کند و چیزی جز قدردانی عرضه نمیدارد.
- سومین انتخاب فرد اعمال زور است. فرد گرسنه می تواند با زور یا دزدی غذا را از چنگ دیگری در بیاورد. در این جا از قدر دانی خبری نیست.
- چهارمین انتخاب فرد مبادله است. فرد گرسنه می تواند به فرد دیگری که غذا دارد مراجعه کرده، منبعی را برای مبادله با غذا پیشنهاد کند. این منبع می تواند پول، محصول یا خدمتی باشد که برای صاحب غذا دارای ارزش است.
در مبادله باید ۳ شرط زیر برقرار باشد:
- دو طرف وجود داشته باشد
- هر طرف چیزی با ارزش برای طرف دیگر داشته باشد
- هر طرف مجاز به پذیرش یا رد پیشنهاد طرف دیگر باشد اگر این شرایط موجود باشد، امکان مبادله نیز وجود خواهد داشت.
تعریف بازار
تعریف بازار عبارت است از “محلی برای مبادلات بالقوه” اگر برای محصول یا خدمت ما حتی یک نفر هم وجود داشته باشد، می توانیم بگوییم که بازار وجود دارد. اندازه بازار به تعداد افرادی بستگی دارد که:
- به محصول به معنی عام یا شی مورد نظر علاقمند هستند.
- حاضرند منابع لازم را برای به دست آوردن محصول مبادله کنند.
تعریف بازار ما را به مفهوم بازاریابی می رساند.
بازاریابی یعنی تلاش در جهت از قوه به فعل درآوردن مبادلات برای ارضای نیازها و خواسته های بشر.
۹ جنبه مختلف مارکتینگ
۱. بازار گرایی
گرایش به بازار و نیاز مشتریان اولین ویژگی بازاریابی جدید است. مدیر کامیاب کسی است که سازمان را با شرایط روز همگام کند و این زمانی امکان پذیر است که کارکنان و مدیران گرایش به بازار را به عنوان یک فرهنگ و بینش بپذیرند و دنبال کنند.
۲. بازار شناسی
“شناخت” لازمه ی هر حرکت عاقلانه و هر تصمیم اصولی است. شناخت بازار تلاشی نظام مند است برای گردآوری، ضبط و ثبت اطلاعات مربوط به همه ی اجزای تشکیل دهنده ی نظام بازار و همه عواملی که بر نظام بازار تاثیر می گذارند.
۳. بازاریابی
بازاریابی یعنی جستجو برای یافتن مناسبترین بازار و بخش هایی که سازمان می تواند در آن جا به صورت مفید تر و موثرتر حضور یابد و پاسخگوی نیاز و خواسته مردم باشد. بازاریابی یعنی بخش بندی یا تقسیم بازارها و تعیین محصولات شرکت برای مناسب ترین بازارها.
۴. بازار سازی
بازارسازی یعنی نفوذ در بازار و معرفی و شناساندن سازمان و محصولات و خدمات آن با استفاده از عوامل قابل کنترل بازاریابی (4P: محصول، قیمت، توزیع و تبلیغ) . بازاریابان با بکارگیری درست و اصولی این عوامل می توانند در شرایط مختلف جایگاهی در بازار برای خود به دست آورند و با سیاست ها و برنامه های مناسب سهم بیشتری از بازار را در اختیار بگیرند.
۵. بازار گردی
بازارگردی وظیفه ای است که بازار یاب را وادار می سازد تا بیش از دیگران با تحولات و تغییرات بازارها آشنا گردد. این آگاهی از طریق حضور در صحنه رقابت و مبادله و مشاهده بازارها امکان پذیر است. شرکت کردن در نمایشگاهها، بازدید از بازار های گوناگون و بودن در محیط بازار، دید مدیران را بازتر می سازد. به عبارتی، مهمترین نقش بازار گردی تقویت و گاهی تغییر “دید” است.
۶. بازار سنجی
بازار سنجی یعنی تحلیل موقعیت بازار با توجه به آنچه بودیم و داشتیم، آنچه هستیم و داریم و آنچه باید داشته باشیم. همه محصولات و خدمات و سازمان ها دارای منحنی عمر خاصی هستند که این منحنی شامل مراحل معرفی یا، رشد، بلوغ و اشباع، و افول است و هر مرحله شرایط ویژه ای دارد که بازاریاب باید براساس این ویژگی ها واکنش های مناسبی نشان دهد. بازار سنجی یا ارزشیابی و سنجش فعالیت های سازمان، نقاط قوت و ضعف را به خوبی نمایان می سازد.
۷. بازار داری
بازار داری یعنی حفظ مشتریان کنونی و تشویق و ترغیب آنان به خرید بیشتر و تداوم خرید از طریق ایجاد “رضایت” در آنان. آگاهی از رفتار مشتریان، ارتباط برقرار کردن با آنان، داشتن اطلاعات روانشناختی و جامعه شناختی و نیز اطلاع داشتن از حرکات و امکانات رقبا نقش ارزنده ای در حفظ مشتری دارد.
۸. بازار گرمی
برای بازار داری لازم است بازار گرمی را از دست ندهیم. بازارگرمی یعنی تبلیغات و تشویقات به موقع جهت آگاه ساختن، متقاعد کردن و ترغیب مشتریان برای ارتباط بیشتر با سازمان و خرید از آن و مقابله با حرکات رقیب. یکی از مهمترین ابزارهای بازار گرمی استفاده از خلاقیت ها، نوآوری ها و ابتکارات است.
۹. بازار گردانی
بازار گردانی یعنی مدیریت بازار که شامل برنامه ریزی، اجرا و کنترل امور گوناگون بازار و ابعاد مختلف بازاریابی است. بازارگردانی شامل تنظیم استراتژی ها و برنامه ها، سازماندهی و اجرای همه ی امور مربوط به شناساندن و معرفی محصولات شرکت به بازار ها، نظارت بر فعالیت ها برای دستیابی به اهداف سازمان و ایجاد رضایت برای مشتریان و جامعه است.
با توجه به ابعاد گوناگون مارکتینگ میتوان گفت واژه ی مناسب برای Marketing “بازار گردانی” است که همان “مدیریت بازار” است و همه امور مربوط به برنامه ریزی، اجرا و کنترل فعالیت های گوناگون را در بر می گیرد.
گسترش اینترنت و تغییر روش های بازاریابی
با گسترش اینترنت به تدریج روش های بازاریابی نیز دچار تغییر شد. ست گودین یکی از خلاق ترین و مشهورترین بازاریابان جهان در کتاب معروف خود یعنی بازاریابی اجازه ای (Permission Marketing) در سال ۱۹۹۹ این تغییرات را پیش بینی کرد و به شکل جدیدی از بازاریابی با عنوان بازاریابی درونگرا یا جاذبه ای اشاره نمود. این نوع بازاریابی چندین سال بعد توسط توسعه دهندگان ابزار معتبر اتوماسیون مارکتینگ هاب اسپات یعنی برایان هالیگان و دارمش شاح به طور گسترده تبلیغ و ترویج داده شد و به یکی از بهترین روش های بازاریابی برای شرکت های کوچک و متوسط تبدیل شد. وبسیما ثبت نام کارگاه آموزش دیجیتال مارکتینگ خود را آغاز کرد.
در این روش شما برخلاف روش های سنتی بازاریابی (برونگرا) مبتنی بر ایجاد وقفه در زندگی افراد از طریق تبلیغات در تلویزیون، رادیو، بیلبورد و … با تولید محتوایی که به افراد اطلاعات مفید بدهد توسط آن ها کشف می شوید. در واقع شما با دادن اطلاعات مفید به افراد به مرجع قابل اطمینانی تبدیل خواهید شد که آن ها برای خرید محصولات و خدماتتان راغب می شوند. ابزارهای اصلی این روش عبارتند از:
- سایت ها و وبلاگ ها
- موتورهای جستجوی اینترنتی (مانند گوگل)
- شبکه های اجتماعی (اینستاگرام، تلگرام و لینکدین و …)
- و …
بازاریابی محتوایی چیست؟
بازاریابی محتوایی زیرشاخه ای از بازاریابی درونگرا یا جاذبه ای محسوب می شود. در این روش صاحبان یک کسب و کار می کوشند تا با تولید محتوای مفید و استراتژیک در سایت خود، افراد را از طریق موتورهای جستجو (مانند گوگل) وارد سایتشان کرده و به بازاریابی و تبلیغ محصولات و خدماتشان بپردازند. در این بین آشنایی با سئو یا بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو در گرفتن رتبه های بالا در نتایج جستجو بسیار ضروری است. با این کار افراد با جستجوی کلمات کلیدی سایت شما را در صدر نتایج جستجو دیده و به سرعت بر روی آن کلیک کرده و وارد آن می شوند.
برای آشنایی تکمیلی با روش بازاریابی محتوایی و سئو محتوا می توانید کتاب اختصاصی سایت وبسیما را که به طور کاملا رایگان در اختیار شما قرار داده شده را از طریق لینک زیر دانلود کرده و بخوانید:
دانلود کتاب بازاریابی محتوا محور یا سئو محتوا
بسیار عالی ممنون
مطلب جالب و آموزنده ای بود ، مطالب سایت شما رو با دقت دنبال می کنم .
لطفا رفرنس دهی هم بکنین از مطالبتون. بدون رفرنس اعتبار مطلب پایین میاد
سلام واقعا سايت زيبايي داريد مرسي از خدمات شما
سلام دوست عزیز، لطف دارید
به وبسایت ما هم سری بزنید
عالی بود مطالب. ولی کاش از انواع بازاریابی از هر یک از مدلهای بازاریابی یک نمونه مثال هم ذکر میکردید. ممنون
ممنون از اظهار نظر شما، سعی میکنیم در مقالات بعدی با استفاده از مثال های کاربردی ارزش مقالات را بالا ببریم و درک آنها را ساده تر کنیم
با سلام مطالب بالا بسیار مفید بودن کاملا استفاده کردم ازشون
سلام
این که همون گلد کو بست هسته حالا اسلامی شده , درست میگم دیگه؟
همون زیر مجموعه گیری و آخرش بدبختی خودت و بقیه و……
سلام
نه چه ربطی به اون داره؟! اون یه روش بازاریابی هست ولی دلیل نمیشه که بازاریابی چیز بدی باشه
سلام . میخواستم مطلبی در خصوص وظیفه بازاریابی بخونم ،میشه راهنمایی کنید؟
سلام دوست عزیز
در این مورد مقاله ای نداریم
با سلام
ممنون از مطالبی که گذاشتید خیلی بدرم خود راستی یه سوالی داشتم این مطالب منبعش چیه اگه میتونید نام نویسنده و اسم کتاب رو به من معرفی کنی
سلام دوست عزیز
این مطلب گردآوری شده و بصورت هدفمند اطلاعات رو در قالب مقاله ارائه میده منبع مشخصی نیست که یک کتاب رو معرفی کنیم. پیشنهاد میکنم به بخش آموزش بازاریابی مراجعه کنید اونجا مقالات و کتاب های بسیار خوبی معرفی شده اند.
باسلام
ممنون از مطلب جالبی که گذاشتید.
یه سوال دارم از خدمتتون!
اینکه ما یکسری محصولات رو برا استفاده شخصی خودمون خرید میکنیم و در کنارش این محصولات رو به دیگران هم معرفی میکنیم که اگه دوست داشته باشن بخرن، این هم بازاریابی میشه یا فقط بعنوان یک تجارت محسوب میشه؟؟
سلام، خواهش میکنم
اگر برای شما منفعتی نداره بازاریابی نیست ولی اگر از فروش اونها سودی نسیب شما میشه بازاریابی محسوب میشه.
از سروران و اساتید بزرگوار تقاضا دارم بازاریابی را بصورت مبتدی اراء دهید و نکات کلیدی انرا برای کسانی که تازه به این حرفه روی اورده اند مطرح نمایید
سلام دوست عزیز
تلاشومون رو خواهیم کرد، ولی در این زمینه مطالعه کتاب و کسب تجربه بیش از هرچیز میتونه به شما کمک کنه.
با سلام و تشکر از مقاله ارایه شده.
لطفا منابع مورد استفاده را هم ذکر بفرمایید.
عالی زنده و سلامت باشید
کاربردی نبود. چون فقط کپی از کتاب بازاریابی سه استاد بود. پیشنهاد میکنم مطالب کاربردی بیشتر قرار بدید .
سلام دوست عزیز
این فقط شروع این مبحث بود، به بخش مطالب بازاریابی مراجعه کنید و مطالب تکمیلی رو مطالعه کنید
اگه امکان داره مطالب فروش بربنده نیز ارسال گردد
سلام دوست عزیز، لطفا توی خبرنامه ی وبسیما عضو شوید تا آخرین مقالات و آموزش ها رو در ایمیل خود دریافت کنید
خیلی خوب بو د.اگر امکانش هست مطالب بیشتری برام میل کنید .با تشکر
ممنون از مطلب زیباتون.
در بازار سنجی خدمات که هر لحظه آیتم های ارائه خدمت ممکنه آپدیت بشه و رقابت بسیار شدید تر از بازار محصول هستش، ملاک ارزیابی بازار چی می تونه باشه؟
دقیقا متوجه سوال شما نشدم، ملاک ارزیابی در بازارسنجی تغییرات انجام شده است، حالا اگر این تغییرات سریع انجام میشن شما هم باید وقت بیشتری برای بررسی شون در نظر بگیرید و یا حتی در مواردی به پیش بینی آینده بپردازید.
برای ارائه خدمات میتونم بگم احترام به مشتری، جلب رضایت مشتری و برخورد مناسب حتی از کیفیت خدمات و نحوه ارائه اون هم مهم تر میشه.
بسیار عالی مفید و پر فایده بود.
عالی بود./tikbar.ir
امیدوارم مفید بوده باشه
جالب بود اگر منبع خوبی هم می شناسید برام ایمیل کنید ممنون می شم.
متاسفانه به زبان فارسی منابع کاربردی خیلی کم هستن روی اینترنت، سعی میکنیم مقالات بیشتری در این زمینه ارائه بدیم