۳ تعریف اشتباه از هکر رشد (Growth Hacker)

در مقاله هک رشد چیست؟ به تعریف کلی این مفهوم نوظهور در دنیای کسب و کار و استارتاپ ها پرداختیم. در این مقاله می خواهیم توضیح دهیم که یک هکر رشد (Growth hacker) کیست و چه ویژگی هایی دارد. برای اینکه به تعریف درست و واضحی از هکر رشد برسیم، بهتر است سه تعریف غلط آن که به طور رایج در اینترنت وجود دارد را بررسی کنیم.

۱. یک هکر رشد باید مسلط به برنامه نویسی باشد

با بررسی دانش مشهورترین هکرهای رشد در دنیا، متوجه می شویم که آن ها لزوما دانش برنامه نویسی تخصصی ندارند و خود اهل کدنویسی نیستند. متاسفانه در اینترنت تعاریف محدودی از هکر رشد ارائه شده و این ایده اشتباه در ذهن افراد بوجود آمده که یک هکر رشد باید برنامه نویس باشد، در صورتی که این اصلا درست نیست. برای درک بهتر این موضوع به مثال فرضی زیر دقت کنید:

یک تیم استارتاپی کوچک سه عضو دارد که شامل: ۱. هکر رشد ۲. برنامه نویس سمت سرور  ۳. برنامه نویس سمت کلاینت است. هکر رشد برای توسعه سریع استارتاپ خود تنها به دو برنامه نویس دیگر ایده می دهد و آن ها کارهای کدنویسی مورد نیاز را انجام می دهند. به عبارت دیگر هکر رشد مانند یک مشاور، استراتژی و تاکتیک های مورد نیاز برای توسعه سریع را در اختیار برنامه نویسان قرار داده و پس از یک مدت زمان مشخص نتایج را بررسی می کند. او با دریافت بازخورد از فعالیت های انجام شده و مواردی که به نظرش مهم هستند، اقدام به بهینه سازی فعالیت های انجام گرفته می کند.

برای مثال با بررسی آمار گوگل آنالیتیکز صفحات لندینگ سایت، کیفیت تجربه کاربری (UX) آن را سنجیده و اقدام به بهینه سازی آن می کند. او گرافیک صفحات لندینگ سایت را از ابعاد روانشناسی و بازاریابی تحلیل می کند و اگر متن معرفی محصولات به اندازه کافی جذاب و دارای فرخوان (CTA) مناسب نباشد، آن را اصلاح می کند. یک هکر رشد تمام تلاش خود را برای افزایش نرخ تبدیل صفحات لندینگ سایت می کند تا میزان سود استارتاپ افزایش یابد.

۲. یک بازاریاب نمی تواند یک هکر رشد باشد

از ابتدای پیدایش مفهوم هک رشد، این تصور غلط وجود داشت که بازاریابی نقطه مقابل هک رشد است. اگر چه اصول هک رشد با مفاهیم بازاریابی سنتی در تناقض است، اما یک بازاریاب در صورتی که بتواند تمام فعالیت هایش را فقط بر روی رشد متمرکز کند و به دنبال استفاده از روش های خلاقانه هم باشد، می تواند یک هکر رشد شود.

شاون الیس پدرخوانده هک رشد که این واژه را وارد دنیای کسب و کار و استارتاپ ها کرد، وقتی می خواست جایگزینی برای خودش در شرکت ها پیدا کند از اصطلاح بازاریاب استفاده می کرد. چون تا قبل از سال ۲۰۱۰ کسی نمی دانست یک هکر رشد (ٖGrowth Hacker) کیست، بازاریاب بهترین معادل برای آن بود. اما امروزه و با گسترش مفاهیم هک رشد، کمپانی های بین المللی بزرگ شروع به استخدام افراد در سمت هایی مانند: مدیر ارشد رشد، سرپرست تیم رشد، هکر رشد و … کرده اند. پس یک بازاریاب خصوصا اگر با بازاریابی دیجیتال آشنایی داشته باشد، پتانسیل خوبی برای تبدیل شدن به یک هکر رشد دارد.

۳. یک هکر رشد اصول اخلاقی را زیر پا می گذارد

به طور عمومی وقتی هدف از فعالیت ها فقط یک چیز باشد (برای مثال رشد سریع استارتاپ در هک رشد) باقی چیزها نادیده گرفته می شود و ممکن است باعث نارضایتی برخی از افراد شود. اگرچه در چند سال گذشته برخی از هکرهای رشد برای توسعه سریع استارتاپ ها مرزهای مرسوم را شکسته اند، اما این دلیل نمی شود که همه ی هکرهای رشد نسبت به اصول اخلاقی بی اعتنا باشند.

برای مثال در نمونه مشهور هک رشد کمپانی Airbnb که در آن تبلیغات خود را به طور خودکار در فهرست نیازمندی های سایت Craigslist منتشر کرد، کار نادرستی انجام نشد. بلکه کمپانی Airbnb تنها با مهندسی معکوس کدهای API سایت Craigslist را تولید کرد و برای رشد سریع استارتاپ خود مورد استفاده قرار داد. کمپانی Craigslist هم پس از اینکه متوجه کار آن ها شد، بدون برخورد جدی فقط کدهای سایتش را تغییر داد تا جلوی آن ها را بگیرد.

در بسیاری از نمونه های موفق هک رشد در جهان که در آن قواعد فناوری اطلاعات و برنامه نویسی رعایت شده است، به دلیل نو بودن حوزه های مذکور، ترسیم مرز خوب و بد بین فعالیت های هک رشد کار دشواری است. به عبارت دیگر، سرعت رشد تکنولوژی به قدری بالاست که در برخی موارد نمی توان تشخیص داد که حق با چه کسی است و هکرهای رشد نیز دقیقا از این شکاف های تکنولوژیکی و حقوقی موجود، نهایت استفاده را می برند.